Την επιτακτική ανάγκη η ελληνική κοινωνία να υψώσει το ανάστημά της ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, «για να μην πούμε αύριο μεθαύριο το νερό νεράκι» τόνισε ο πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων του ΙΓΜΕ, κ. Χάρης Σμυρνιώτης
σε συνέντευξη Τύπου με κεντρικό θέμα την «Ιδιωτικοποίηση του Νερού και ο
ρόλος του ΙΓΜΕ», που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 21 Αυγούστου 2013.
Κάνοντας λόγο για πλήρη απαξίωση του ΙΓΜΕ με την μετατροπή του από
Ερευνητικό Ινστιτούτο σε γραφειοκρατική υπηρεσία, τόνισε ότι σήμερα «γνωρίζει τη μεγαλύτερη πολιτική αμφισβήτηση από την ίδρυσή του αντιμετωπίζοντας ακόμη και τον ξαφνικό θάνατο τύπου ΕΡΤ».
Ειρωνικό χαρακτήρισε ο πρόεδρος το γεγονός ότι το Ινστιτούτο
κλείνει, σε μια εποχή που τα επίσημα χείλη της Πολιτείας παρουσιάζουν
μεγαλεπήβολα σχέδια αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας. Στην
περίπτωση των υδατικών πόρων, το ΙΓΜΕ διαθέτει έμπειρο και εξειδικευμένο
δυναμικό αποτελούμενο από υδρογεωλόγους και τεχνικούς βοηθούς, καθώς
και σύγχρονο εξοπλισμό συλλογής και επεξεργασίας υδρογεωλογικών
δεδομένων. Η έρευνές του μέχρι σήμερα έχουν συμβάλλει στην ενίσχυση της
υδρευτικής υποδομής, στην αντιμετώπιση προβλημάτων σε περιόδους έντονης
ξηρασίας και στην προστασία της ανθρώπινης υγείας και της ποιότητας του
περιβάλλοντος.
Όπως επισήμαναν οι εισηγητές, στόχος της κοινοτικής πολιτικής, η οποία με την Οδηγία 2000-60 επιβάλλει ουσιαστικά την «εμπορευματοποίηση του νερού»,
είναι η αύξηση της κερδοφορίας μεγάλων ιδιωτικών ομίλων, καθώς και
δημοτικών ή μικτών επιχειρήσεων και κοινοπραξιών. Ακόμα και εάν αυτό δεν
σημάνει αύξηση της τιμής για τον καταναλωτή _πράγμα που θεωρείται
βέβαιο από τους εργαζόμενους_, σίγουρα θα οδηγήσει σε μείωση των φόρων
που οι εταιρείες θα αποδίδουν στο ελληνικό κράτος, πρακτική που έχει
ακολουθηθεί σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες όπου η διαχείριση του νερού
έχει δοθεί σε ιδιώτες.
Η ιδιωτικοποίηση εμπόδιο στην ανάπτυξη
Δέκα χρόνια μετά την ψήφιση του Νόμου 3199/2003, στόχος του οποίου
ήταν η διασφάλιση της ποιότητας και προστασίας του νερού για την κάλυψη
των αναγκών _περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών_, όλοι οι εμπλεκόμενοι
φορείς διαπιστώνουν αδυναμίες. Όπως αναφέρθηκε στη διάρκεια της
εκδήλωσης, τα 13 διαχειριστικά σχέδια που έχουν εκπονηθεί είναι
ανεπαρκή, καθώς δεν στηρίζονται σε επικαιροποιημένα δεδομένα, αλλά σε
μελέτες βιβλιογραφίας οι οποίες δεν λάμβαναν καν υπόψη τα δεδομένα του
ευρωπαϊκού νότου.
Συγχρόνως, η ανεπαρκής στελέχωση των υπηρεσιών και ο
κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων καταγραφής, διαχείρισης και προστασίας
των υδάτινων πόρων δεν επιτρέπουν την Ενιαία Διαχείρισή τους, η οποία
κρίνεται ως βασική προϋπόθεση της ανάπτυξης καθώς στηρίζει την πρωτογενή
παραγωγή. Αντιθέτως, το ποσοστό των υδρογεωτρήσεων, κυρίως αρδευτικών,
που ανορύσσονται χωρίς άδεια αυξάνεται με σοβαρές επιπτώσεις στην
ποιότητα και την αειφορία των υδατικών αποθεμάτων. Τα τελευταία 15
χρόνια στη χώρα μας υπάρχουν 200.000 - 300.000 γεωτρήσεις εκ των οποίων
μόνο το ένα δέκατο είναι νόμιμες.
Για λάθη και παραλήψεις που κρύβονται «κάτω από το χαλί» έκανε λόγο
η πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Γεωλόγων Δημοσίου, κυρία Σταυρούλα Παπαδάκου.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της μερικής μόνο αξιοποίησης της
σημαντικής εμπειρίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στις μελέτες και
κατασκευές υδροληπτικών και αρδευτικών έργων, τη στιγμή που το 85% της
ετήσιας κατανάλωσης νερού γίνεται από τον αγροτικό τομέα. «Σήμερα
ανακοινώνεται η ιδιωτικοποίηση του Υδρευτικού νερού _για εισπρακτικούς
λόγους_ και ίσως αύριο, η πλήρης ιδιωτικοποίηση του Αρδευτικού νερού, με
κύριο εργαλείο την τιμολόγησή του» τόνισε κλείνοντας την εισήγησή της.
Η διεθνής εμπειρία
Στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου τους δεκατέσσερις φοιτητές του
ΕΜΠ, εκπόνησαν πρόσφατα μια μελέτη στην οποία ανέλυσαν τις επιπτώσεις
της ιδιωτικοποίησης του νερού σε παγκόσμιο επίπεδο, από την Βολιβία και
την Τανζανία μέχρι τη Γαλλία και τον Καναδά. «Σκανδαλώδη περιθώρια
κέρδους για τους ιδιώτες, άνιση πρόσβαση στο νερό των χαμηλών κυρίως
εισοδηματικών τάξεων, αύξηση τιμολογίων, αθέτηση υποσχέσεων από πλευράς
εταιρειών για επενδύσεις στο δίκτυο, σκανδαλώδεις όρους παραχώρησης,
αδιαφανείς διαδικασίες στις συμβάσεις, περιβαλλοντικούς κινδύνους,
απολύσεις και απώλεια τεχνογνωσίας» αναφέρονται συμπερασματικά στην
έκθεση. Στις περισσότερες μάλιστα περιπτώσεις, όπως αυτές της Γαλλίας
και του Καναδά, οι αρμόδιες αρχές αποφάσισαν την επανακοινωνικοποίηση
των Υδάτων.
Ενιαίος Κρατικός Φορέας Διαχείρισης Νερού
Σύμφωνα με το Συνδικάτο Εργαζομένων του ΙΓΜΕ, τη λύση στα ζητήματα
της διαχείρισης του νερού με γνώμονα τη λαϊκή ευημερία θα δώσει μόνο
ένας δημόσιος Ενιαίος Φορέας Διαχείρισης. Σε συνεργασία με άλλους
αρμόδιους κρατικούς φορείς, θα διασφαλίσει την κατασκευή των απαραίτητων
υποδομών, την προστασία της δημόσιας υγείας χάρη στο ελεγμένο ποιοτικό
νερό και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, θα φροντίσει για την
αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων μέσω συλλογικών αρδευτικών έργων ώστε να
σταματήσει και η εκμετάλλευση του αγρότη που αναγκάζεται να
κατασκευάσει μόνος του την πολυδάπανη γεώτρηση. Σήμερα, τα συλλογικά
έργα καλύπτουν μόλις το 38% της άρδευσης, έναντι του 62% από ατομικά
έργα.
Από την πλευρά του ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γεωλόγων Δημοσίου,
αναγνωρίζοντας ότι η δημιουργία ενός τέτοιου Ενιαίου Φορέα είναι μεν
απαραίτητη, όμως είναι και χρονοβόρα, προτείνει τα θέματα λειτουργικής
διαχείρισης να αναληφθούν άμεσα από την πλησιέστερη προς τους χρήστες
Διοικητική Αρχή. Την στρατηγική διαχείριση να αναλάβουν τα Υπουργεία και
οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Επίσης, ζητά να επανέλθουν οι τομεακές
Πολιτικές των Υδάτων στα παραγωγικά Υπουργεία (ΥΠΑΑΤ, ΥΠΕΣ) και το ΥΠΕΚΑ
να αναλάβει τον σοβαρό ρόλο συντονισμού των δράσεων με γνώμονα την
αειφορία.
--------------------
