Την πώληση της ΕΥΑΘ ως τον Νοέμβριο έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση. Μιας κερδοφόρας δημόσιας επιχείρησης, με αντικείμενο ίσως τον σημαντικότερο φυσικό πόρο, το νερό. Με τίμημα πολύ κατώτερο της πραγματικής αξίας, η ΕΥΑΘ προορίζεται να πουληθεί σε «επενδυτές», με άμεσο αναμενόμενο αποτέλεσμα την αύξηση των τιμολογίων. Κι αυτό ενώ διεθνώς εγκαταλείπεται αυτή η πρακτική λόγω των πικρών εμπειριών από την ιδιωτικοποίηση σε όσες χώρες και πόλεις εφαρμόστηκε. Η πώληση της ΕΥΑΘ αποτελεί πρόβα για την πολύ μεγαλύτερη ΕΥΔΑΠ. Τι λέει ο πρόεδρος του σωματείου των εργαζομένων στην ΕΥΑΘ.
 

Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ: ΤΙ, ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΘΑ ΠΟΥΛΗΘΕΙ;  
Την Τετάρτη 23/1/2013, ο πρόεδρος του «Ταμείου Αξιοποίησης Δημόσιας Περιουσίας», που επιβλέπει το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, ενημέρωσε την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για τη διαδικασία πώλησης της ΕΥΑΘ, ορίζοντας ως χρονικό ορίζοντα για την ολοκλήρωση της τον Νοέμβριο του 2013 – η πρόσκληση ενδιαφέροντος θα δημοσιευθεί άμεσα, τον Φεβρουάριο.


Μεγέθη της ΕΥΑΘ: Εξυπηρετεί 510.000 συνδέσεις (σπίτια, Δημόσιο, επιχειρήσεις κ.λπ.) στην περιοχή Θεσσαλονίκης, που αντιστοιχεί σε 1.500.000 καταναλωτές. Εκανε το 2011 τζίρο 75,4 εκατ. ευρώ, είχε κέρδη προ φόρων 26 εκατ. ευρώ (τα καθαρά υπολογίζονται σε 21 εκατ. ευρώ), ίδια κεφάλαια 124,6 εκατ. ευρώ και απασχολεί 287 άτομα προσωπικό.
Το σχετικό απόσπασμα για τη διαδικασία της Τετάρτης στη Βουλή, από ρεπορτάζ των Νέων:
 
«Στην πώληση του 51% της ΕΥΑΘ, της εταιρείας δηλαδή που εκμεταλλεύεται το δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης της Θεσσαλονίκης, μαζί με το μάνατζμεντ, προχωρά το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων. Το υπόλοιπο 23,017% από το συνολικό ποσοστό του Δημοσίου που έχει στα χέρια του το Ταμείο θα πωληθεί σε μεταγενέστερη φάση, όταν το οικονομικό κλίμα θα είναι καλύτερο ώστε να επιτευχθεί όσο το δυνατόν υψηλότερο τίμημα». (…) «Κρίνουμε μαζί με τους συμβούλους ότι καλύτερη τιμή μπορεί να επιτευχθεί πουλώντας το 51% των μετοχών σήμερα και κάποια στιγμή αργότερα, όταν θα είναι ευνοϊκές οι συνθήκες, θα πουλήσουμε το υπόλοιπο» απάντησε σε ερώτηση βουλευτή ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Τάκης Αθανασόπουλος

ΠΑΡΑΔΟΧΗ 1η: Ξεπουλάνε άρον-άρον -λόγω των πιέσεων της τρόικας- έναντι μικρού τιμήματος μια εταιρεία με κέρδη 26 εκατ. ευρώ το 2011, που υπολογίζονται σε 21 εκατ. ευρώ καθαρά το χρόνο . «Σήμερα, η χρηματιστηριακή αξία της ΕΥΑΘ ανέρχεται σε 244 εκατ. ευρώ», προσθέτει το ρεπορτάζ των Νέων, «και το 51% αποτιμάται σε 124,4 εκατ. ευρώ (φυσικά το ποσό που υπολογίζει να εισπράξει το ΤΑΙΠΕΔ θα είναι υψηλότερο)». Που σημαίνει πως στην καλύτερη περίπτωση (η αντιπολίτευση και συνδικαλιστές υπολογίζουν ότι θα πουληθεί σε  πολύ χαμηλότερου τίμημα, κοντά ή λίγο παραπάνω από 80 εκατ. ευρώ), πουλάνε μια κερδοφόρα εταιρεία για πόσο όσο τα κέρδη 5 χρόνων! 
Το παραδέχεται άλλωστε ο ίδιος ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ: «Ο Τ. Αθανασόπουλος τόνισε πως έχουν καθυστερήσει οι ιδιωτικοποήσεις πράγμα που έχει δυσαρεστήσει την τρόικα. ”Η πορεία του Ταμείου έχει δυσαρεστήσει τους ξένους. Το Δημόσιο δεν είναι ο αδιαμφισβήτητος κύριος της περιουσίας του. Οι ξένοι έχουν δίκιο αλλά το Ταμείο κάνει ό,τι μπορεί, και θα σας δείξει πολύ σύντομα τα αποτελέσματα».

Και προσθέτει το ρεπορτάζ των Νέων :

«Το μοντέλο πώλησης της ΕΥΑΘ, το οποίο αποτελεί και ένα είδος πιλότου για την πολύ μεγαλύτερη ΕΥΔΑΠ, και παρουσιάστηκε χθες από τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής και προβλέπει επέκταση της σύμβασης παραχώρησης των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης της Θεσσαλονίκης για χρονικό διάστημα ανάλογο με τις προτάσεις που θα καταθέσουν οι συμμετέχοντες στη β’ φάση του διαγωνισμού. Ενα σενάριο που βρισκόταν μέχρι πρόσφατα στο τραπέζι ήταν η σύμβαση που λήγει το 2031 να επεκταθεί τουλάχιστον κατά 10 χρόνια.

Παραδοχή 3η: Ως γνωστόν, η μόνη πόλη με πληθυσμό άνω των 500 χιλιάδων είναι η Αθήνα. Εκτός κι αν δούμε την, υπό ιδιωτικοποίηση επίσης, ΕΥΔΑΠ να «χτυπά» την ΕΥΑΘ, γίνεται φανερή η πρόθεση: κάποια πολυεθνική, όπως  η γαλλική Suez που κατέχει το 5,01% της εταιρείας, έχοντας πάρει θέση στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΥΑΘ εδώ και χρόνια, θα αγοράσει την ΕΥΑΘ για πολύ χαμηλό τίμημα Τα σχετικά σενάρια άλλωστε, για το ενδιαφέρον των πολυεθνικώνδιακινούνται από το 2009 (για το 23% τότε, της ΕΥΑΘ) – μαζί με το ενδιαφέρον εγχώριων εταιρειών συμφερόντων Μπόμπολα.

ΤΟ «ΚΑΡΟΤΟ» ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ο κ. Στουρνάρας βέβαια έχει τη δική του γενικόλογη απάντηση, με υποσχέσεις για θέσεις εργασίας και «αναπτυξιακή προοπτική» (αντίστοιχη τόσων χρόνων μνημονίων άραγε;):
«Η προστιθέμενη αξία των αποκρατικοποιήσεων δεν είναι εισπρακτική, αλλά είναι η αναπτυξιακή προοπτική που αυτή θα φέρει, με το μεγαλύτερο δυνατό όφελος για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Αναμένεται να δημιουργηθεί αρκετά μεγάλος αριθμός νέων θέσεων εργασίας και να αναδειχθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των τοπικών κοινωνιών, όπου λειτουργούν οι υπό αποκρατικοποίηση εταιρείες», ανέφερε ο ΥΠΟΙΚ. (Πηγή: ΥΠΟΙΚ: Κρίσιμη η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων).
Μιλώντας λοιπόν, για πλεονεκτήματα….

ΤΟ 40% ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΟΥΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ, ΤΟ 10% ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΤΕΛΕΙΩΣ

Για το θέμα της επαπειλούμενης ιδιωτικοποίησης μιλήσαμε και με τον Γιώργο Αρχοντόπουλο, πρόεδρο των εργαζομένων στην ΕΥΑΘ. Που μας είπε, μεταξύ άλλων, ότι το 10%  των καταναλωτών της ΕΥΑΘ αδυνατεί να πληρώσει τους λογαριασμούς του νερού, κι ένα 40% έρχεται στα γραφεία της επιχείρησης για να κάνει κάποιον διακανονισμό επειδή αδυνατεί να πληρώσει εφάπαξ το λογαριασμό του νερού.
Σε αυτή τη συγκυρία, η κυβέρνηση προτίθεται να πουλήσει την ΕΥΑΘ, και ο Γ. Αρχοντόπουλος επισημαίνει πως «ενώ εμείς παρέχουμε το κυβικό προς 1,30€, σε πόλεις όπου ήδη έχει γίνει ιδιωτικοποίηση η τιμή έχει ανέβει κατακόρυφα.  Στην Κοπεγχάγη όπου έχουν ιδιωτική εταιρεία είναι 6€, ενώ στο Βερολίνο, όπου η εταιρεία είναι μισή δημόσια-μισή ιδιωτική, βρίσκεται στα 4,5€. Εκεί μας πάνε».

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ: ΚΑΛΕΣΜΑ ΑΓΩΝΑ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ

Στην ΕΥΑΘ έχουν μείνει, καθώς οι προσλήψεις έχουν παγώσει εδώ και χρόνια, περί τους 250 εργαζόμενους.  «Με τις μειώσεις του μνημονίου, οι μισθοί των εργαζομένων έχουν μειωθεί. Επιπλέον, η ΕΥΑΘ έχει υποστεί απαξίωση από όλες τις κυβερνήσεις την τελευταία 15ετία, με τις συνεχείς μειώσεις προσωπικού. Οσο το προσωπικό μειώνεται, κατεβαίνουν και τα έξοδα μισθοδοσίας, καθώς η γραμμή της κυβέρνησης είναι “μειώστε τον κωδικό 60 (για τη μισθοδοσία)”, χωρίς να την ενδιαφέρει καν πόσα δίνει από την άλλη μεριά σε εργολαβίες, ούτε πόσο πάνε οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι που δουλεύουν στους εργολάβους, πόσο πάνε οι ειδικοί σύμβουλοι, θέλει μόνο να δείξει ότι κάνει μείωση προσωπικού», προσθέτει ο Γ. Αρχοντόπουλος. Ο λόγος προφανής: έτσι γίνεται ελκυστικότερη για τους «επενδυτές»…

-Μπορεί όμως το Σωματείο να σταματήσει μόνο του την ιδιωτικοποίηση;
«Η ιδιωτικοποίηση είναι ένα αποτυχημένο μοντέλο, το έχουμε δει και σε ευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχουν πολλά παραδείγματα που μιλάνε από μόνα τους. Ένα σωματείο μπορεί να αποτελέσει τη σπίθα αντίστασης εναντίον της ιδιωτικοποίησης, αλλά δεν μπορεί από μόνο του να την σταματήσει. Καλούμε όλο τον κόσμο να βγει στους δρόμους, τους πάντες, για να σταματήσουμε την ιδιωτικοποίηση, αλλιώς δεν γίνεται.  Στην πορεία που κάναμε προχθές, μοιράζοντας σχετικά ενημερωτικά φυλλάδια, ο κόσμος ήταν συγκαταβατικός και στήριζε τον αγώνα μας. Το θέμα είναι όμως πόσο είναι διατεθεμένος να βγει στο δρόμο, να βάλει  το σώμα και το κορμί του για να εμποδίσουν την εξέλιξη αυτή. Ιδιωτικοποίηση σημαίνει: Αυξημένα τιμολόγια για τους καταναλωτές, αυξημένα κέρδη για τους επενδυτές».

Το σωματείο προτίθεται να κλιμακώσει τη δράση του, πιθανά με ένα πανθεσσαλονίκειο συλλαλητήριο, και άλλες δράσεις που θα λειτουργούν αποτρεπτικά προς τον αγοραστή να  έρθει να πάρει την ΕΥΑΘ. Που, μας θυμίζει ο συνομιλητής μας, δεν είναι παρά  το πειραματόζωο, για να ακολουθήσει η πολύ μεγαλύτερη ΕΥΔΑΠ.


ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΤ’ ΕΝΤΟΛΗΝ ΤΡΟΪΚΑΣ: ΟΙ ΧΡΕΩΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΝΑ ΠΟΥΛΗΣΟΥΝ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΥΔΡΕΥΣΗΣ
Με το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων έχουν ασχοληθεί επισταμένα πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις, που μάλιστα προχώρησαν στην αποστολή επιστολής προς τον  Ολι Ρεν, αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναδεικνύοντας την πίεση σε όλες τις χώρες που αντιμετωπίζουν κρίση χρέους για ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών παροχής ύδρευσης. 

Ο Όλι Ρεν
Συγκεκριμένα, 8 μήνες πριν, στις 15 Μαϊου του 2012, διάφορες ευρωπαϊκές οργανώσεις απέστειλαν επιστολή στον Όλι Ρεν, αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης που προωθείται και από την ΕΕ, ως μέλος της Τρόικας, σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Στην επιστολή τους, αναλύουν την εμπειρία και τις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης, ισχυρίζονται ότι παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία, και καλούν την ΕΕ να σταματήσει τις πιέσεις προς τα κράτη για ιδιωτικοποιήσεις. Σημειώνουν μάλιστα ότι πιθανότατα θα καταδικάζονταν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Η Ευρωπαϊκή Ενωση απάντησε στις 26 Σεπτεμβρίου του 2012, τέσσερις ολόκληρους μήνες μετά, παρά το επείγον των διαπιστώσεων των οργανώσεων, διά  του επικεφαλής για την Ελλάδα. Ισχυρίζεται δε ότι oi ιδιωτικοποιήσεις συμβάλλουν στη μείωση του δημόσιου χρέους, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα, τον ανταγωνισμό κ.ά. και βεβαίως ότι «εφόσον γίνουν στο σωστό πλαίσιο θα υπάρχουν οφέλη για την κοινωνία». Διαβεβαιώνει δε ότι η ΕΕ θα διεξάγει ελέγχους για να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων στο νερό.
Ακολούθησε  ανταπάντηση των οργανώσεων, στην οποία τόνιζαν:
«Η απάντησή σας μας αφήνει άφωνους. Οχι μόνο επιβεβαιώνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πράγματα επιβάλλει την ιδιωτικοποίηση των νερών σε αυτές τις χώρες αλλά και την υπερασπίζεται ως προτιμητέα πολιτική στον τομέα των υδάτων (…) Η επιστολή σας αποτελεί μια διακήρυξη πίστης προς τις γενικές αρετές της ιδιωτικοποίησης, που δεν στηρίζεται καθόλου σε πραγματικά δεδομένα»
Όπως τονίζεται μάλιστα σε σχετικό άρθρο στις 17 Οκτωβρίου 2012:
«Η πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ιδιωτικοποιήσεις αντιβαίνει και την ολοένα και περισσότερο ακολουθούμενη πρακτική στην Ευρώπη, όπου φαίνεται πως η ιδιωτικοποίηση του νερού απέτυχε. Το Παρίσι και πολλές άλλες πόλεις πρόσφατα επανέφεραν τις εταιρίες ύδρευσης στους δήμους εξαιτίας των αρνητικών εμπειριών από την ιδιωτικοποίηση. Η ολλανδική κυβέρνηση το 2004 πέρασε νόμο που απαγορεύει την πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα στην παροχή υπηρεσιών ύδρευσης, και το ιταλικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε ότι οποιαδήποτε μελλοντική νομοθετική απόπειρα ιδιωτικοποίησης δημόσιων υπηρεσιών είναι αντισυνταγματική»! (πηγή: Corporate Europe Observatory)

 ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΕΙΠΑΝ ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Και ας θυμίσουμε μια σχετική είδηση από την Ιταλία, όπου το 2011 οργανώσεις πέτυχαν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με το αποτέλεσμα να είναι συντριπτικά κατά των οπαδών της ιδιωτικοποίησης: το 95% των πολιτών που ψήφισαν τάχθηκαν υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του νερού.(σχετικά κι εδώ )
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΥΑΘ ΣΕ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ
Αναλυτική περιγραφή των διαδικασιών ιδιωτικοποίησης, της αποτυχίας και των σφοδρών αντιδράσεων (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εκείνες στην Κοτσαμπάμπα της Βολιβίας με πολύμηνες συγκρούσεις), έκανε πρόσφατα το μπλογκ «Οικονομία με άλλο μάτι».
Και αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Με το Μνημόνιο 3 μία ακόμη «πλουτοπαραγωγική» πηγή της χώρας μας, το νερό,  μπαίνει στο στόχαστρο των πολυεθνικών ιδιωτικών συμφερόντων καθώς σχεδιάζεται η ιδιωτικοποίησή του.(…) Η αγορά νερού υπολογίζεται σήμερα σε 500 δισ. δολάρια τον χρόνο και εκτιμάται ότι στα επόμενα λίγα χρόνια μπορεί να φθάσει στα 3 τρισ. δολάρια.
Και επειδή το νερό δεν είναι εμπόρευμα, ας επισημάνουμε μια φράση από σχετικό άρθρο στην Εποχή (8/4/2007): «(…) όπου εφαρμόστηκαν οι πολιτικές ιδιωτικοποίησης, οι τιμές εκτοξεύθηκαν στα ύψη, η ποιότητα του νερού χειροτέρεψε, ενώ δεν πραγματοποιήθηκαν οι επενδύσεις που περιλάμβαναν τα συμβόλαια. Και οι εταιρείες όμως είδαν ότι τα κέρδη δεν ήταν τα αναμενόμενα. Δεν κατόρθωσαν να κάνουν απόσβεση των επενδύσεών τους, ενώ οι κοινωνικές αντιδράσεις ήταν καταλυτικές. Όλες οι πλευρές παραδέχονται πλέον ότι αυτή η αντίσταση είναι ο σημαντικότερος παράγοντας αποτυχίας των σχεδίων ιδιωτικοποίησης».

ΠΗΓΗ